پنبه نوعی محصول کشاورزی بوده و از سلولز و الیاف نرم و پفدار تشکیل میشود. گیاه پنبه بیشتر در مناطق گرمسیری و نیمهگرمسیری نظیر آفریقا و هند یافت میشود. پنبه به دلیل ارزش تجاری بالای خود به طلای سفید شهرت یافته است. اصلیترین خاصیت پنبه، نرمی و لطافت آن بوده و همن امر باعث استفاده از آن در صنعت پوشاک شده است. معمولا مرغوبترین نوع پارچه، پارچه پنبه ای بوده و بیشتر تولیدیهای لباس برای بالابردن کیفیت اجناس خود از آن استفاده میکنند. ما در این مطلب قصد داریم درباره مراحل تولید پارچههای پنبهای، مزایا و تفاوت آن با پلیاستر توضیحاتی ارائه دهیم.
برای تولید پارچه پنبه ای ابتدا پنبهها از مزارع کشاورزی جمعآوری شده و به نساجیها منتقل میشوند. پنبهها قبل از اینکه فرایند رشته شدنشان آغاز شود، پاکسازی شده و توسط تجهیزات کارگاه درهم مخلوط میشوند. پس از اینکه چنبهها با یکدیگر مخلوط شدند، برای رشته شدن درون ماشینهای ریسندگی قرار داده شده و سپس دور ماسورهها پیچیده میشوند.
پس از اتمام مرحله رشتهسازی و تبدیل پنبه به نخ، فرایند بافندگی آغاز میشود. در این مرحله نخها به صورت تار و پود به یکدیگر بافته میشوند. پس از اینکه پارچه شکل گرفت، آنها را با محلولهای پاک کننده نظیر آب اکسیژنه پاکسازی میکنند تا آماده انتقال به تولیدیهای پوشاک شوند.
برای اینکه به تفاوت پارچه پنبه ای و پلیاستر بپردازیم ابتدا باید بدانیم که پلیاستر چیست. پلیاستر یک ماده مصنوعی از خانواده پلیمرها است که برای ساخت الیاف مصنوعی از آن استفاده میشود. پس از جنگ جهانی دوم به دلیل از بین رفتن مزارع کشاوری و کمبود محصولات کشاورزی نظیر پنبه، تولیدیهای لباس به کمک پلیاستر موفق به ساخت نخ مصنوعی شدند. هدف از تولید پلیاستر جبران کمبود پنبه و نخ بود، اما متاسفانه امروزه به دلیل هزینه کم پلیاسترها اغلب تولیدیهای پوشاک از آن به عنوان نخ استفاده میکنند. حال با دانستن پلیاستر به تفاوت آن با پنبه میپردازیم:
یکی از مهمترین ویژگیهای پارچههای پنبهای قابلیت جذب عرق و تبخیر آن است. این امر باعث میشود تا لباسهای پنبهای دیرتر بو بگیرند. اما در پارچههای پلیاستر به دلیل الیاف مصنوعی دما و رطوبت در آنها جذب نشده و همین امر موجب تعریق فراوان و کثیفی زود از موعد آن میشود.
به دلیل خاصیت پلاستیکی الیاف مصنوعی آنها در برابر حرارت بسیار حساس بوده و فورا دچار سوختگی یا جمعشدن میشوند. بنابراین نباید از لباسهای پلیاستر در مناطق گرمسیر استفاده کرد.
معمولا وقتی با افراد تماس پیدا میکنید جرقهای در آن ناحیه ایجاد میشود. این امر به این خاطر است که پلاستیک حامل الکتریسیته ساکن بوده که علاوه بر جرقه زدن بدن موجب کمخوابی و استرس نیز میشود. بنابراین برای جلوگیری از این کار توصیه میشود از پارچه پنبه ای استفاده کنید.
به دلیل عرق سوز شدن بدن هنگام استفاده از الیاف مصنوعی توصیه میشود از پارچههای طبیعی استفاده کنید. معمولا افرادی که دارای حساسیتهای پوستی هستند با پوشیدن لباسهای مصنوعی دچار قرمزی و التهاب پوست میشوند.
الیاف مصنوعی به دلیل اینکه از جنس پلاستیک هستند قابلیت بازیافت ندارند. این بدان معناست که هنگام کهنه شدن لباسهای پلیاستر نمیتوان از آنها را از طریق بازیافت مجددا تبدیل به پارچه کرد. اما پارچه پنبه ای به دلیل الیاف طبیعی خود قابلیت بازگشتپذیری داشته و برای محیط زیست نیز ضرری ندارد.
پارچههای طبیعی به دلیل الیاف مرغوب و طبیعی دارای مزایایی هستند که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.
این نو پارچه به دلیل مقاومتی که از خود در برابر دما نشان میدهد، بهترین گزینه برای فصلهای گرما است. در فصول گرما به دلیل دمای زیاد هوا بدن زیادی عرق میکند و همین امر موجب احساس گرمای بیشتر میشود.
پرچه پنبه ای به دلیل نرمی و لطافت خود گزینهای مناسب برای کودکان و افراد حساس میباشد. کودکان و افرادی که دارای پوستی حساس هستند بهتر است از الیاف طبیعی استفاده کنند تا دچار عرق سوز و التهاب پوست نشوند.
راحتی یکی از مولفههای است که تولیدیهای لباس باید به آن توجه کنند. معمولا افراد به دلیل شرایط شغلی و رفت و آمدی خود از لباسی که بر تن دارند ناراحت میشوند. پارچههای پنبهای به دلیل جنس طبیعی خود از نرمی و لطافت بالایی برخوردار هستند و همین امر موجب شده است تا اکثر لباسهای فرم و رسمی از جنس پنبه ساخته شوند.
پارچه پنبه ای به دلیل وزن سبک خود بهترین گزینه برای استفاده در فصول گرما است. افراد در تابستان به دلیل دمای بالا دچار تعریق مفرط شده که این امر منجر شده تا هنگام بر تن داشتن لباس احساس راحتی نکنند. وزن سبک لباس باعث میشود تا بدن کمتر عرق کند.
برای اینکه بتوان پنبه را از پلیاستر تشخیص داد باید از یک فندک یا شعله آتش استفاده کرد. برای اینکار قسمتی از پارچه را حرارت میدهیم تا شعلهور شود. پس از اینکه پارچه حرارت گرفت باید دقت کرد که الیاف آن چه حالتی به خود میگیرد. در صورت جمع شدن متوجه میشویم که الیاف پارچه از پلیاستر یا پلاستیک بوده و پنبهای نیست.
لمس کردن پارچه نیز یکی از قدیمیترین و در عین حال سادهترین روشهای تشخیص است. هنگام لمس پارچه باید به نرمی آن توجه کنیم. اگر پارچه زبر بود در این صورت ناخالصی داشته و از جنی پنبه نمیباشد. اگر تشخیص زبری و نرمی پارچه برایتان سخت بود میتوانید آن را بو کنید. معمولا پارچههای مصنوعی دارای بوی نامطبوعی هستند
ما در این مطلب به مزایا و مراحل تولید پارچه پنبه ای اشاره کردیم. بهترین نوع پارچه، پنبهای بوده و به دلیل استفاده الیاف طبیعی دارای مزایای منحصربفردی نظیر نرمی، لطافت، مقاومت در برابر دما و سبکی میباشد. اگر از حساسیتهای پوستی رنج میبرید به هیچ عنوان از الیاف مصنوعی استفاده نکنید چراکه آنها موجب التهاب و قرمزی پوست میشوند. برای جلوگیری از آن توصیه میشود حتما از پارچههای طبیعی و مرغوب استفاده کنید.